«شهردیگر» همزمان با پنجمین دورۀ انتخابات شوراهای شهر و روستا در شهرِ تهران آغاز به فعالیت کرد. این گروه از همان آغاز یکی از وظایفِ خود را تحققِ هرچه بیش از پیشِ نظارتِ مدنی بر شوراهای شهر و روندهای مدیریت شهری می‌داند. برای این منظور «شهردیگر» دیده‌بانیِ شورای شهر را از ابتدای تشکیلِ شورای پنجمِ تهران آغاز کرده است. در این گزارش که اولین گزارشِ نظارتی ماست، بحث‌های طرح شده در جلساتِ شورا، حضور رسانه‌ای اعضای شورا، واکنش رسانه‌ها به عملکرد شورا و رئوس مصوباتِ این نهاد منعکس و جمع‌بندی شده است. ما تصمیم داریم چنین گزارش‌هایی را به طور فصلی تهیه و منتشر کنیم. این آغاز راه است و در این راه روش تدوینِ گزارش‌ها را به‌تدریج تکمیل و تصحیح خواهیم کرد. در این گزارش‌ها طبعاً تمرکزِ ما بر موضوعاتی است که از منظری غیردولتی و غیربازاری، برای جامعۀ مدنی و «شهردیگر» به عنوان یک گروه مدنی دارای اهمیت اند.
[برای خواندن مشروح گزارش اینجا کلیک کنید]
خلاصۀ گزارش
مصوبات مهم شورا:
- الزام شهردار به تهیه و ارائه گزارش تحویل و تحول مدیریت شهری تهران
- الزام شهرداری تهران به ساماندهی واگذاری حق بهره‌برداری املاک، اراضی و اموال غیرمنقول شهرداری. به این منظور از این پس واگذاری اموال و املاک شهرداری باید به شکل لایحه از سوی شهرداری در شورا تصویب شود.
- الزام شهرداری تهران به ارائه لایحه برنامه عملیاتی ایمن‌سازی ساختمان‌های ناایمن بلندمرتبه شهر تهران.
- تصویب سیاست‌های اجرایی و الزامات تدوین لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ شهرداری تهران. به موجب این سند شهرداری از جمله مکلف شده با استفاده حداکثری از ظرفیت‌های قانونی درآمدهای پایدار تهران را به حداقل ۲۵ درصد کل منابع خود افزایش دهد.[] [/]
- الزامِ شهرداری به ارائه گزارش میزان تحقق طرح تفصیلی. طبقِ این مصوبه شهرداری باید ظرفِ ۶ ماه (تا خرداد ۹۷) گزارشِ میزان تحققِ طرح تفصیلی را در پروانه‌های ساختمانی صادرشده، کاربری‌ها، تراکم‌های ساختمانی و عرض معابربرای دورۀ فروردینِ ۱۳۹۱ تا شهریور ۱۳۹۶ به شورا ارایه کند.
نکات مثبت در عملکردِ شورا:
از موضوعات چالشی این شورا مسألهٔ شفافیت بوده است. شورای پنجم در زمینۀ شفاف‌سازی روندها و تصمیم‌گیری‌ها تا کنون چند گام مثبت و مهم برداشته است: زمینه حضور خبرنگاران در جلسات فراهم شده، صورت جلسات و آراء نماینده‌ها در رابطه با مصوبات و گزارش خزانه‌داری منتشر شده است
انتقادها به شورا:
- انتخابِ غیرشفافِ شهردار تهران: اولین انتخابِ شورای شهر، انتخاب شهردار تهران بود. این انتخاب در روندی سوال‌برانگیز و غیرشفاف صورت پذیرفت.
- انتخاب یک سرمایه‌گذارِ مستغلاتی به عنوان رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی. محمد سالاری در سیاست‌گزاری زمین و مستغلات به دلیل حرفۀ جزء ذی‌نفعان محسوب می‌شود و حضور وی در سمت مزبور امکان تضاد منافع خصوصی و عمومی را مطرح کرده است.
- اتکا به تذکر و واکنش‌های صرفاً نمادین در موضوعاتِ مهم. در بسیاری از موضوعات مهم، اعضای شورا به صرف تذکر در جلسه عمومی اکتفا می‌کنند. اثرگذاریِ تذکرهای اعضای شورا بر فعالیتها و روندهای جاری در شهر به طور جدی زیر سوال است. اغلب تذکرها بی‌سرانجام می‌مانند و به مصوبه‌ای ختم نمی‌شود. برای نمونه در موضوعات جمع‌آوری کودکان کار، ایمن‌سازی ساختمان‌ها، برچسبهای تبلیغاتی روی اتوبو‌س‌ها، خطر گودهای ناامن و تفکیک زباله تذکرهای متعددی مطرح شده است.
انتظاراتی که برآورده نشد:
- برخی انتصابات در شهردار اشکالاتی داشتند اما شورا در این موارد دخالت موثر نداشت: انتصاب افرادِ بازنشسته یا افرادی با مدارک تحصیلی و سوابق نامرتبط در پست‌های اجرایی مهم از این دست بود. در پرسش‌برانگیزترین مورد به یک فرد (صالحی امیری) در یک مقطع چهار سمت محول شد.
- روند غیرشفافِ اختصاص بودجه به مساجد و هیأت‌ها ادامه یافت. همچنین صرفِ بودجۀ شهر تهران در بیرون از تهران (موردِ هزینه‌کرد در شهرِ کربلا) تکرار شد. شورای شهر در این موارد می‌توانست اثرگذار باشد.
- در زمان اجرای طرح جمع آوری کودکان کار، پس از فشارهای زیاد از سوی نهادهای مدنی و مردم، واکنشِ شورا در حد چند تذکر باقی ماند و پیگیری جدی صورت نگرفت.
- در رابطه با آلودگی هوای تهران شورا نتوانست شهرداری را موظف به انجام اقداماتِ موثر کند.
به شورای شهر تهران پیشنهاد می‌شود:
- شورا هنوز بر هزینه‌کرد بودجۀ شهرداری نظارت ندارد و ابزاری هم برای این نظارت طراحی نشده است. اولاً تأسیسِ دیوان محاسبات شهرداری و ثانیاً ایجاد خزانه داری واحد برای شهرداری و تعطیلی خزانه‌داری‌های مستقل در هر منطقه می‌تواند مکانیزمهای نهادی مناسبی برای شروع این نظارت باشند.
- برای شفاف شدنِ بودجه شهرداری‌های مناطق، بدهی‌های مناطق روشن شود و جلوی تهاتر املاک شهرداری با بدهی‌ها به پیمانکاران گرفته شود.
- صورت‌جلسه‌های شورا بسیار خلاصه و تیتروار است. گزارش کار کمیسیون‌ها نیز کم‌دقت و موجز اند. پیشنهاد می‌شود شورا فعالیت‌های خود را با جزییات بیشتر و کامل‌تر مستندسازی و گزارش‌دهی کند.
- برای ارتقای شفافیت پخش رادیویی زنده جلسات شورا برقرار شود.
- دارایی‌های ملکیِ شهرداری مشخص شود، بانک اطلاعات زمین و مستغلات ایجاد گردد و خرید و فروش‌های افراد حقیقی و حقوقی ثبت و برای عموم منتشر شود.
آخرین دیدگاه‌ها